جلسه روز دوشنبه ۵ اردیبهشت دادگاه محاکمه دژخیم حمید نوری به ادای شهادت پروفسور پیام اخوان اختصاص داشت.
پیام اخوان، عضو دائمی دادگاه داوری در لاهه و عضو ارشد کالج ماسی در دانشگاه تورنتو و استاد مدعو برجسته در دانشکده حقوق این دانشکده است. این کارشناس همچنین از اعضای ارشد مرکز حقوق بشر رائول والنبرگ است.
او قبلاً مشاور حقوقی دفتر دادستان دادگاه بین‌المللی کیفری یوگسلاوی سابق در لاهه و مشاور ویژه دادگاه کیفری بین‌المللی رواندا بود. پیام اخوان به عنوان مشاور حقوقی در پرونده‌های دیوان بین‌المللی دادگستری، دیوان کیفری بین‌المللی، دادگاه اروپایی حقوق بشر و دادگاه‌های عالی کانادا و ایالات متحده خدمت کرده است.
دادستان، بازپرسی از پیام اخوان را آغاز کرد و ابتدا از او خواست تا در مورد سوابق کاری خودش توضیح بدهد و این کارشناس در پاسخ گفت:
«من در حال حاضر پروفسور حقوق بشر هستم و همچنین محقق دانشگاه تورنتو هستم. من یکی از اعضای دادگاه جنایی لاهه بودم و مشاور ویژه بودم برای دادستان‌ها در این دادگاه بین‌المللی و همچنین قبلا هم باز مشاور حقوقی ویژه‌ای برای دادستان‌ها برای دادگاه جنایی یوگسلاوی بودم.»
دادستان: نتیجه کار تریبونال در نهایت چه شد؟
پیام اخوان: «قضاوت داخلی وجود داشت و گزارش کاملی در سال ۲۰۱۳ منتشر شد و حکم هم ۲۵۰ صفحه است. آن زمان این‌گونه بود که در سال ۱۹۸۸ رژیم جمهوری اسلامی ایران جرم‌های سنگین سوءاستفاده‌ها از قدرت را برای جنایت علیه بشریت انجام داده بود و تعداد زیادی اعدام شدند در زندان‌ها به خاطر ایده‌های مذهبی یا سیاسی‌شان و این اعدام گروهی آنها از طرف بالاترین رهبر طی دستوری به نام فتوا صادر شد. سپس یک هیأت مرگی وجود داشته که به زندان‌های مختلف می‌رفتند و تصمیم می‌گرفتند چه کسانی باید اعدام شوند. در خاتمه مشخص شد که این جرم جنایت علیه بشریت است .…»
دادستان: در مورد شهادت اشخاص چه نوشته شد؟
پیام اخوان: «تمرکز ما روی قدرت و مسئولیت دولت بود اما چندین نفر هم اسامی آنها برده شد به عنوان مسئولیت شخصی و کسانی که آشکارا اسم آنها برده شد که در فتوای خمینی نوشته شده بود، نیری، مرتضی اشراقی، ابراهیم رئیسی که الان رئیس جمهور در جمهوری اسلامی است. همچنین اسم مصطفی پورمحمدی که از طرف وزارت اطلاعات بود آورده شد. البته این‌ها اسم‌هایی بود که خیلی زیاد تکرار می‌شد ولی ما اسامی دیگر هم شنیدیم.»
دادگاه حمید نوری ـ ادای شهادت پروفسور پیام اخوان وکیل بین المللی و عضو دادگاه لاهه برگرفته از سایت سیمای آزادی